Γρεβιλέα. Ένα ιδιαίτερα ανθεκτικό φυτό με εξωτικής ομορφιάς λουλούδια

Από τα όχι ιδιαίτερα συνηθισμένα καλλωπιστικά στην χώρα μας και όμως η Γρεβιλέα είναι ένα εξαιρετικά ανθεκτικό φυτό, εύκολης καλλιέργειας, με κύριο χαρακτηριστικό τα πανέμορφα εξωτικά λουλούδια της.  

Γενικά χαρακτηριστικά

Πολυετής και αειθαλής θάμνος ή δέντρο, ανάλογα με το είδος, με καταγωγή από την Αυστραλία.
Στο γένος Grevillea ανήκουν περισσότερα από 350 είδη που διαφέρουν τόσο στο μέγεθος, ανάλογα με το αν πρόκειται για θαμνώδεις ή δενδρώδεις ποικιλίες, αλλά και στο σχήμα-μέγεθος φύλλων και λουλουδιών. 

Λόγω του ιδιαίτερου σχήματος των λουλουδιών της η Γρεβιλέα συχνά αναφέρεται και ως "λουλούδι αράχνη". 

Φυτό ιδιαίτερα ανθεκτικό και με μικρές απαιτήσεις σε φροντίδα είναι κατάλληλο για μαζικές ή μεμονωμένες φυτεύσεις σε κήπους ή δοχεία φύτευσης -όπου ακόμη και οι ψηλές ποικιλίες ευδοκιμούν για πολλά χρόνια- και από τα κατάλληλα είδη για φύτευση και σε παραθαλάσσιες περιοχές αφού μένει ανεπηρέαστη από την αλατότητα εδάφους και ατμόσφαιρας. 

Το ύψος του φυτού ξεκινά από τα 30-40cm  για τις πολύ χαμηλές - έρπουσες ποικιλίες, ενώ δενδρώδη ενήλικα φυτά μπορούν να ξεπεράσουν τα 4 μέτρα. 
Η Grevillea Robusta με τα εντυπωσιακά κατακίτρινα άνθη είναι η πιο γνωστή ποικιλία δενδρώδους Γρεβιλέας. 

Οι περισσότερες ποικιλίες αναπτύσσονται σε κωνοειδή σχηματισμό και εκτός των εξωτικών λουλουδιών που φύονται σε βοτρυοειδείς ταξιανθίες (σε μορφή τσαμπιού περιμετρικά ενός κεντρικού βλαστού) καλλωπιστική αξία έχει και το επίσης ιδιαίτερο βελονοειδές φύλλωμα, με φύλλα μήκους 20-25cm που στα αρχικά στάδια ανάπτυξής τους μοιάζουν με πευκοβελόνες και λειτουργούν σαν αγκάθια που προστατεύουν το φυτό. 

Οι πιο συνήθεις ποικιλίες έχουν λουλούδια σε κόκκινο, πορτοκαλί ή κίτρινο χρώμα, ενώ κάποια είδη Γρεβιλέας εμφανίζουν λουλούδια και σε ροζ η απαλές κρεμ-μπεζ αποχρώσεις. 

Φροντίδα

Χώμα: Η Γρεβιλέα δεν έχει ιδιαίτερες εδαφικές απαιτήσεις, αρκεί το χώμα της να διαθέτει πολύ καλή αποστράγγιση.   

Θέση: Χρειάζεται αρκετό ήλιο όμως ευδοκιμεί και σε ημισκιερά σημεία, αλλά με αισθητά μειωμένη ανθοφορία, ενώ καλό είναι η θέση της να είναι προστατευμένη από τον έντονο αέρα και κυρίως τον βοριά. 

Φυτό με μεγάλη αντοχή στην ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες, είναι ευαίσθητη μόνο στο πολύ έντονο κρύο γι΄αυτό και όταν επικρατούν συνθήκες παρατεταμένου ψύχους - παγετού, ειδικά οι θαμνώδεις ποικιλίες, καλό είναι να προστατεύονται με αντιπαγετικό κάλυμμα

Πότισμα: Ανήκει στα είδη με ιδιαίτερα μικρές απαιτήσεις σε νερό,  εκτός από τα πρώτα στάδια φύτευσης - μεταφύτευσής της όπου θα πρέπει να ποτίζεται 1-2 φορές την εβδομάδα, κατά την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού.

Όταν το φυτό προσαρμοστεί στην θέση του τα ποτίσματα θα πρέπει να αραιώνουν ακόμη περισσότερο, κάθε 7-10 ημέρες, ανάλογα βεβαίως και με τις γενικές καιρικές συνθήκες.
Μεταξύ των ποτισμάτων το χώμα του φυτού θα πρέπει να  στεγνώνει εντελώς, ενώ φυτά σε γλάστρα χρειάζονται λίγο πιο συχνό πότισμα σε σχέση με τα τοποθετημένα απευθείας στο έδαφος. 

Κλάδεμα: Μέσα τις άνοιξης ή αρχές καλοκαιριού, όταν σταθερά επικρατούν μέτριες θερμοκρασίες, η Γρεβιλέα χρειάζεται ελαφρύ κλάδεμα ώστε οι θαμνώδεις ποικιλίες να διατηρούν το σχήμα τους και από τις δενδρώδεις να αφαιρούνται τυχόν ξερά όπως και χαμηλά κλαδιά που εμποδίζουν τον σωστό αερισμό του φυτού. 
Το ίδιο το φυτό ανανεώνει ένα μέρος των φύλλων του κάθε χρόνο, γι΄αυτό το κλάδεμα δεν θα πρέπει να είναι βαθύτερο από μερικά εκατοστά, ώστε είτε σαν θάμνος είτε σαν δέντρο η Γρεβιλέα να διατηρεί την όμορφη όψη της. 

Λίπανση: Χωρίς να είναι απολύτως αναγκαίο για την αναπτυξή της, ένα κοινό κοκκώδες λίπασμα αρχές άνοιξης και καλοκαιριού ενισχύει την ανθοφορία, ενώ για Γρεβιλέες σε γλάστρες  μπορεί να χρησιμοποιηθεί κοκκώδες ή υγρό ενισχυτικό ανθοφόρων καλλωπιστικών μια φορά τον μήνα από τις αρχές της άνοιξης έως τα μέσα του φθινοπώρου. 
Φυσικά, όπως σε όλα τα φυτά, αποφύγετε τις λιπάνσεις τις πολύ ζεστές περιόδους του καλοκαιριού όταν η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 30°C

Ανθοφορία - Πολλαπλασιασμός

Η Γρεβιλέα ανθίζει από τα μέσα Μαϊου έως τον Αύγουστο και σε περιοχές με ήπιες κλιματολογικές συνθήκες και ιδιαίτερα ζεστά καλοκαίρια μπορεί να παραμείνει ανθισμένη έως και τα πρώτα φθινοπωρινά κρύα.  

Τα πρώτα λουλούδια εμφανίζονται 2-3 χρόνια μετά την αρχική φύτευση. 

Ενώ θεωρητικά ο πολλαπλασιασμός της μπορεί να πραγματοποιηθεί με σπόρους, αυτή είναι μια διαδικασία μακρόχρονη και συνήθως ανεπιτυχής, λόγω του ότι οι σπόροι των περισσότερων ειδών Γρεβιλέας φυτρώνουν δύσκολα.
Έτσι ο πιο πρόσφορος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με τρυφερά μοσχεύματα στην διάρκεια της άνοιξης ή ημιξυλώδεις βλαστούς που να μην διαθέτουν άνθη στις αρχές του καλοκαιριού.
Χρησιμοποιείστε βλαστούς μήκους περίπου 10-15cm, αφαιρέστε τα περισσότερα φύλλα διατηρώντας μόνο λιγοστά στην κορυφή του μοσχεύματος και τοποθετείστε το σε αφράτο φυτόχωμα εμπλουτισμένο με τύρφη ή κομπόστ. Διατηρείστε τα μοσχεύματα σε δροσερό σημείο για μερικές εβδομάδες και όταν ριζώσουν μπορείτε να τα μεταφυτέψετε στην οριστική τους θέση ή σε μεγαλύτερο γλαστράκι. 

Παρ΄όλο που στην χώρα μας δεν είναι από τα πιο συνήθη καλλωπιστικά σε μεγάλα φυτώρια θα βρείτε τόσο νεαρά όσο και ήδη αναπτυγμένα φυτά Γρεβιλέας για να προσθέσετε στον κήπο ή το μπαλκόνι σας την ομορφιά των εξωτικών λουλουdιών αυτού του ιδιαίτερα ανθεκτικού φυτού, που δεν απαιτεί καμιά ιδιαίτερη φροντίδα.