Οικονομικά και πρωτίστως ...οικολογικά

Ακόμη κι αν δεν βρισκόμαστε   πλέον στο στάδιο μελέτης για να χτίσουμε το δικό μας οικολογικό - "πράσινο σπίτι" σύμφωνα με όλους τους αρχιτεκτονικούς και ενεργειακούς κανόνες που εξασφαλίζουν μια απόλυτα φιλική προς το περιβάλλον κατοικία και ζούμε σε ένα σπίτι χωρίς καμιά παρόμοια πρόβλεψη, υπάρχουν πολλές μικρές καθημερινές συνήθειες που αν τις υιοθετήσουμε συστηματικά μπορούν να κάνουν κάθε οικοδόμημα να σέβεται την φύση και τους ενοίκους του τον εαυτό τους,  σαν αληθινά νοήμονα όντα που θα έπρεπε πριν και πάνω απ΄όλα να νοιάζονται για τον πλανήτη που τους φιλοξενεί και για το αν  θα είναι πραγματικά σε θέση να φιλοξενήσει και τα παιδιά τους σε συνθήκες υποφερτής διαβίωσης.

Οι περισσότερες επιμέρους εφαρμογές που σ΄αυτές βασίζεται η δημιουργία ενός οικολογικού "πράσινου σπιτιού", στηρίζονται  σε δύο βασικές παραμέτρους:

• Την Εξοικονόμηση-Αυτονομία σε  Eνέργεια και Νερό 
• Την Ανακύκλωση - Επαναχρησιμοποίηση

Όσο μεγαλύτερη οικονομία και αυτονομία σε ενέργεια και υδάτινους πόρους έχει εξασφαλίσει ένα σπίτι κι όσο λιγότερα αυτά που πετά, τόσο πιο οικολογικό, τόσο πιο φιλικό προς στο πολύπαθο περιβάλλον. 

Και βέβαια  ένα ήδη υπάρχον σπίτι είναι αδύνατον να το κάνετε εκ των υστέρων να έχει  τον ιδανικό νοτιοανατολικό προσανατολισμό, όσο δύσκολο είναι και να γεμίσετε την ταράτσα της πολυκατοικίας που μένετε με φωτοβολταϊκά για χρήση της παραγόμενης ενέργειας από το δικό σας και μόνο διάμερισμα.  

Όμως ακόμη κι αν ''περιοριστείτε"  σε άλλου  είδους "μικρότερες" δράσεις,  το σωρευτικό τους όφελος δεν είναι καθόλου μικρό, το δε κόστος τους ασήμαντο  σε σχέση με τα πολυδάπανα είναι αλήθεια, προς το παρόν, ολοκληρωμένα συστήματα  οικολογικών κατοικιών:   

               Ε  Ν   Ε   Ρ   Γ   Ε   Ι  Α              

 

- Αλλάξτε όλες τις συμβατικές λάμπες φωτισμού με εκείνες εξοικονόμησης ενέργειας. Επιλέξτε τις καλύτερες ποιοτικά, παρά το ελαφρά μεγαλύτερο κόστος τους, θα αντέξουν πολύ περισσότερο και θα σας εξασφαλίσουν εξίσου έντονο και σωστό φωτισμό με τους κοινούς λαμπτήρες.

- Αντικαταστήστε τους ηλεκτρικούς λαμπτήρες σε εξωτερικούς χώρους,  όπου είναι δυνατόν, με ηλιακά φωτιστικά. 

-  Συνηθίστε βγαίνοντας από ένα δωμάτιο να σβήνετε τα φώτα που δεν σας χρειάζονται πια όπως και να κλείνετε τις ηλεκτρικές συσκευές από τον κεντρικό τους διακόπτη, αντί να τις αφήνετε μόνιμα σε κατάσταση αναμονής.  Το όφελος σας σε χρήμα από κάτι τέτοιο είναι ελάχιστο, παρά τις ανακρίβειες  που ισχυρίζονται ορισμένοι,  σκεφτείτε όμως ότι αυτή η συνήθεια του ...stand by  είναι παγκόσμια ...μόδα  και το κέρδος σε ενέργεια από την κατάργησή της, αθροιστικά,  είναι τεράστιο. Αναλάβετε λοιπόν το ποσοστό οικονομίας αλλά κυρίως ευθύνης που σας αναλογεί.

- Κάνετε πάντα μια ετήσια συντήρηση στον καυστήρα του καλοριφέρ, προγραμματίστε τον θερμοστάτη του σε μια κανονική θερμοκρασία και αφήστε τον αναμμένο σ΄όλη την διάρκεια μιας παγωμένης χειμωνιάτικης ημέρας. Με το να τον ανοιγοκλείνετε κάθε 3-4 ώρες η κατανάλωση πετρελαίου είναι πολύ περισσότερη.  Ρωτήστε σχετικά τον συντηρητή του καλοριφέρ, θα σας δώσει όσες πληροφορίες χρειάζεστε για την σωστή και οικονομικότερη χρήση του καυστήρα.

- Αγοράζοντας κλιματιστικά επιλέξτε, από επώνυμες μάρκες, τα τεχνολογίας inverter και τα σωστά για τις διαστάσεις του χώρου σας που κατά κανόνα θα είναι βεβαίως και τα ...ακριβότερα. Ρωτώντας  όμως έναν ειδικό  θα σας επιβεβαιώσει και εκείνος ότι ένα τέτοιο κλιματιστικό θα έχει την σωστή απόδοση και κυρίως ότι θα το πληρώσετε μια φορά κι όχι ...κάθε φορά που θα έρχεται ο λογαριασμός του ρεύματος αφού η κατανάλωσή του είναι περίπου το 1/3 σε σχέση με τα παλαιότερου τύπου. 

- Οι "λευκές" ηλεκτρικές συσκευές κλάσσης Α είναι πολύ οικονομικότερες σε κατανάλωση από τις αντίστοιχες χαμηλότερων κλάσεων.Εκμεταλλευθείτε τα προγράμματα απόσυρσης τέτοιων συσκευών που προσφέρουν καταστήματα με ηλεκτρικά είδη και αντικαταστήστε με την πρώτη ευκαιρία το παλιό σας ψυγείο, το πλυντήριο αλλά και την κουζίνα και τον φούρνο με νέας τεχνολογίας συσκευές.

 - Χρησιμοποιείστε έξυπνα τον φούρνο της κουζίνας, που  είναι από τις πρώτες σε κατανάλωση ρεύματος οικιακές συσκευές, για την ακρίβεια η 2η μετά τον θερμοσίφωνα. Αποφύγετε π.χ να τον ανάψετε απλώς για να ζεστάνετε, προγραμματίστε το ψήσιμο ενός γλυκού ή ψωμιού την ημέρα που θα κάνετε και κάποιο φαγητό φούρνου κλπ. 

- Ένα μικρό γκαζάκι  θα σας γλυτώσει από την "ενεργοβόρα" συνήθεια να ανάβετε το μάτι της κουζίνας για να ...βράσετε ένα αυγό κι ένας βραστήρας νερού θα ζεστάνει νερό για κάθε χρήση σε χρόνο μηδέν.

- Η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα εκτός της απίστευτης λειτουργικότητας, αφού ακόμα και τις παγωμένες αλλά ηλιόλουστες μέρες θα έχετε ζεστό νερό, είναι η απόλυτη κίνηση οικονομίας σε χρήμα και ενέργεια αφού ο  ηλεκτρικός θερμοσίφωνας είναι η πιο ενεργοβόρα συσκευή μέσα σ΄ένα σπίτι.

- Η καλή ή όχι μόνωση ενός σπιτιού, είναι καθοριστός παράγοντας για την ποσότητα ενέργειας που θα χρειαστεί για θέρμανση και ψύξη. Τα αλουμινένια κουφώματα  με διπλά τζάμια, ιδανικά απ΄αυτήν την άποψη.  Αν δεν έχετε την οικονομική δυνατότητα να τα τοποθετήσετε σε όλα τα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες, φροντίσετε με την σωστή συντήρηση να κλείσετε σημεία που κάνουν τα ξύλινα παλιά σας κουφώματα να ..."μπάζουν" από παντού. 

Περάστε μ΄ένα καλής ποιότητας μονωτικό υλικό την  ταράτσα ή και στρώστε την με ανοιχτόχρωμο πλακάκι. 

Καταπολεμήστε  άμεσα κάθε αιτία που δημιουργεί υγρασία στους εσωτερικούς ή εξωτερικούς τοίχους του σπιτιού όπως π.χ παλιές σωληνώσεις.  

- Στην οποιαδήποτε μονοκατοικία που διαθέτει μια ελεύθερη προς την ηλιακή ακτινοβολία ταράτσα μεγαλύτερη από 60 τ.μ, η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι αποδοτική και ιδιαιτέρως συμφέρουσα. Θα καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών σας σε ηλεκτρικό ρεύμα. 

- Ένα και μόνο δέντρο που ρίχνει την σκιά του στο σπίτι τους ζεστούς μήνες, σας προσφέρει  μέσω της σκίασης την "δροσιά' που  θα σας έδιναν αντίστοιχα κάμποσα κλιματιστικά σε διαρκή λειτουργία  καθ΄όλη τη διάρκεια της ημέρας. Ακόμη κι αν δεν μένετε σε μονοκατοικία ώστε να έχετε την ευχέρεια να δημιουργήσετε τη δική σας πράσινη "ομπρέλλα" προστασίας, φροντίστε τα δέντρα που πιθανόν είναι φυτεμένα έξω από την πόρτα σας, φυτέψτε αν είναι δυνατόν περισσότερα και σε κάθε περίπτωση ακόμη και στην πιο μικρή αυλή ή μπαλκόνι δημιουργείστε τον δικό σας πράσινο "παράδεισο".

Γενικά κι αν δυσκολεύεστε να φερθείτε οικολογικά σε ότι αφορά την κατανάλωση ενέργειας για λόγους ...συνείδησης, κάντε το για λόγους ....οικονομίας, το αποτέλεσμα μετράει. 

Κι αν ακόμη είστε διστακτικοί, κάντε ένα πείραμα για να δείτε πόσο πολύ και πότε ακριβώς επίσης ....μετράει, ο μετρητής ρεύματος. Κλείστε κάθε ηλεκτρική παροχή και δείτε τον σχεδόν ακίνητο. Ανοίξτε μερικά φώτα, την τηλεόραση και τον υπολογιστή και παρατηρήστε πως ...επιταχύνει ελαφρά. Ανάψτε τώρα και τον φούρνο και  τον θερμοσίφωνα και παρακολουθείστε το ....ράλλ του. 

Μήπως ήρθε όντως η στιγμή να συμπεριφερθείτε και συνειδητά αλλά και έξυπνα;

        Ν  Ε  Ρ  Ο      

Αν σκεφτείτε ότι το 35% - 40% του συνολικά διαθέσιμου πόσιμου νερού μιας σύγχρονης πόλης καταλήγει στις  ...τουαλέτες, ότι μόνο το 5% χρησιμοποιείται ως πόσιμο αλλά και ότι ημερησίως σ΄έναν κάτοικο του "προηγμένου" δυτικού κόσμου αντιστοιχεί κατανάλωση 200-600 λίτρων νερού, ίσως καταλάβετε ευκολότερα γιατί οι συνήθειές μας αυτές σε συνδυασμό με τις κλιματικές αλλαγές θα φέρνουν πλέον όλο και πιο συχνά στο προσκήνιο της καθημερινότητας μας την απειλή της λειψυδρίας. 

Επειδή λοιπόν, με αυτούς τους ρυθμούς, είναι πολύ κοντά η στιγμή που το να ανοίγουμε την βρύση οποιαδήποτε ώρα και στιγμή και να τρέχει νερό δεν θα θεωρείται πλέον ...δεδομένο, όπως ακριβώς συμβαίνει σ΄ένα πολύ μεγάλο ποσοστό σε πολλές γωνιές του πλανήτη, σεβαστείτε αυτό το υπέρτατο αγαθό και διαχειριστείτε το σωστά:

- Κάνοντας οποιαδήποτε εργασία κάτω από το τρεχούμενο νερό της βρύσης, ανοίξτε την μέχρι το σημείο που χρειάζεται για να εξυπηρετηθείτε κι όχι στο ...τέρμα και στα ..."διαλείμματα" που μεσολαβούν, μέχρι να χρειαστείτε ξανά το νερό, κλείστε την βρύση εντελώς. 

Για να καταλάβετε το μέγεθος της σπατάλης και να συνηθίσετε ευκολότερα και κυρίως πιο συνειδητά αυτήν την τακτική μπροστά στις βρύσες, μαζέψτε για μία φορά σε μια λεκάνη όλη την ποσότητα νερού που καταναλώνετε για να πλύνετε τα δόντια σας, μερικά πιάτα, τα λαχανικά για την σαλάτα σας κλπ. Θα εκπλαγείτε.... 

- Όπου πραγματικά σας είναι αναγκαία μεγάλη  ποσότητα νερού και είναι δυνατόν, μαζέψτε το νερό σε δοχεία και χρησιμοποιείστε το για το πότισμα των φυτών σας. 

Το νερό π.χ από τα βρασμένα χόρτα ή λαχανικά, αφού φυσικά κρυώσει είναι ιδιαίτερα αναζωγονητικό για όλα τα φυτά και τα λουλούδια σας. 

- Στην μονοκατοικία σας, χωρέστε σε μια γωνιά του κήπου μια μικρή ή μεγαλύτερη δεξαμενή που θα μαζεύει το νερό της βροχής για να το χρησιμοποιήσετε για πότισμα. 

- Το πλύσιμο του αυτοκινήτου με το λάστιχο να τρέχει με τις ώρες, το στερεοφωνικό του ανοιγμένο στο τέρμα, σαγιονάρα και την ...χρυσή καδένα να διαγράφεται μέσα από το κολλητό μακό ή  αντιστοίχως με το πιο ψηλοτάκουνο τσόκαρο και το πιο κοντό σορτσάκι σας, δεν είναι πλέον καθόλου ...μόδα :) Είναι η πιο σπάταλη και άσκοπη χρήση νερού και όσοι ακόμη δεν εννοούν να κόψουν την συγκεκριμένη συνήθεια είναι απλά και με το συμπάθειο απλώς ...ασυνείδητοι.  

- Tο ίδιο άχρηστη εκτός από  ασυνείδητα σπάταλη να είστε σίγουροι ότι θεωρείται πλέον και η συστηματική συνήθεια του ...αφρόλουτρου με την μπανιέρα γεμάτη, ειδικά από εκείνο το 1 και παραπάνω δισεκατομμύριο ανθρώπων, το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού δηλαδή, που ζουν χωρίς πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό. Και μ΄ένα απλό ντουζ το ίδιο καθαροί θα είστε και με πολύ πιο καθαρή και την ...συνείδησή σας.

- Περιορίστε τη χρήση του λάστιχου σε μπαλκόνια και κήπους στα τελείως απαραίτητα. Ποτίστε όσα περισσότερα φυτά είναι δυνατόν με ποτιστήρι και σταματήστε να πιστεύετε ότι ...καταβρέχοντας κάθε τόσο  βεράντες, χώμα και γκαζόν θα καταπολεμήσετε την καλοκαιρινή ζέστη. Περισσότερη υγρασία θα δημιουργήσετε που θα κάνει την ατμόσφαιρα ακόμη πιο αποπνικτική. Πλένοντας αυλές και μπαλκόνια μην συμπεριφέρεστε σαν να δοκιμάζετε αν γίνεται τα πλακάκια και τα τσιμέντα να ...βουλιάξουν από το πολύ νερό. Χρησιμοποιείται πάντα σκούπα και όχι μόνο το λάστιχο για να διώξετε βρωμιές και σκουπίδια κι όπου είναι δυνατόν καθαρίστε μ΄ένα απλό σφουγγάρισμα. 

       Α Ν Α Κ Υ Κ Λ Ω Σ Η     -  ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ 

Και επειδή προφανώς το να μας αντιστοιχεί ημερήσια κατανάλωση 200 και πάνω λίτρων νερού, δεν εξασφαλίζει  την θέση μας στους ..."πολιτισμένους"  αυτού του πλανήτη, αποφασίσαμε μάλλον να την ...σιγουρέψουμε, παράγοντας  ο καθένας μας και 1-2 κιλά  απορρίματα καθημερινά!
Το ποσοστό ανακύκλωσης όλων αυτών των ...βουνών απορριμάτων στην χώρα μας μόλις που φτάνει το 13%-15%,   με ευθύνη φυσικά και των κρατικών φορέων επιφορτισμένων με την οργάνωση και την διενέργειά της, αλλά και του καθενός μας ατομικά και δεν αποτελεί  άλλοθι για την δική μας αδιαφορία εκείνη η παντελής του κράτους.

Στην πραγματικότητα  για να μπορέσετε να κάνετε σωστή και αποδοτική ανακύκλωση στο σπίτι σε μόνιμη βάση και όχι όποτε το ....θυμηθείτε, θα πρέπει να έχετε δύο, τουλάχιστον,  διαφορετικούς κάδους σκουπιδιών. Έναν για χαρτί και τις μεταλλικές και γυάλινες συσκευασίες κι έναν για υπολλείματα τροφών και οποιοδήποτε άλλο υλικό δεν δέχονται οι κοινόχρηστοι κάδοι ανακλύκλωσης των δήμων. Και αυτό  στις περιπτώσεις φυσικά που οι κάδοι σκουπιδιών στην περιοχή σας διαχωρίζουν τα απορίμματα μ΄αυτόν  ακριβώς τον τρόπο. Αν όμως για παράδειγμα άλλος κάδος δέχεται τα προς ανακύκλωση χαρτιά,  άλλος τις πλαστικές ή μεταλλικές συσκευασίες και άλλος  το γυαλί, τον ίδιο διαχωρισμό θα πρέπει να κάνετε κι εσείς στα οικιακά σας απορρίματα.   

Διαφορετικά, οποιαδήποτε προσπάθεια για συστηματική ανακύκλωση θα αποτύχει αφού πολλά ανακυκλώσιμα υλικά θα καταλήγουν στον έναν και μοναδικό σας κάδο με τα κοινά σκουπίδια, εκτός ίσως από εκείνες τις λιγοστές φορές που θα μπείτε στον κόπο να συγκεντρώσετε  ξεχωριστά μόνο μεγάλες ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών όπως  π.χ ξεκαθαρίζοντας εφημερίδες και περιοδικά ή μετά από ένα τραπέζι, όταν ο αριθμός των γυάλινων και μεταλλικών συσκευασιών π.χ από αναψυκτικά, θα είναι μεγαλύτερος απ΄ότι σε καθημερινή βάση κλπ.  

Στην πραγματικότητα όσο εύκολα μπορεί  να σας γίνει συνήθεια και "ρουτίνα" το να κλείνετε το φως ή την βρύση όταν πραγματικά δεν σας χρειάζονται, αν  φυσικά  το θελήσετε, σε πολύ λίγο χρόνο αφ΄ότου το ξεκινήσετε θα συνηθίσετε και στον  διαχωρισμό των σκουπιδιών που όσο περνά ο καιρός θα γίνεται  μηχανικά. Ακόμη κι αν δεν έχετε τον χώρο για διαφορετικούς κάδους, σε εκείνο το σημείο του σπιτιού εκεί που έχετε την σακούλα για τα κοινά σκουπίδια, τοποθετήστε ακόμη μία. Εξάλλου  τα ανακυκλώσιμα σκουπίδια, όταν διαχωρίζονται σωστά και εξ΄αιτίας της απουσίας οποιοασδήποτε οργανικής ουσίας, δεν έχουν την άσχημη μυρωδιά των κοινών σκουπιδιών και μπορούν να μείνουν στο σπίτι χωρίς κανένα πρόβλημα για όσο χρόνο χρειαστεί μέχρι να συγκεντρώσετε μια μεγάλη ποσότητα, ειδικά αν ο πιο κοντινός στο σπίτι κάδος ανακύκλωσης βρίσκεται αρκετά μακριά. 

Προϋπόθεση, φυσικά, πράγματι να απουσιάζει κάθετι οργανικό γι΄αυτό και θα πρέπει οι συσκευασίες να είναι εντελώς άδειες από οποιαδήποτε στερεά ή υγρή τροφή, οι γυάλινες συσκευασίες να έχουν ξεπλυθεί κλπ. 

Ακόμη όμως και για σκουπίδια που δεν ανακυκλώνονται, μπορείτε να φροντίσετε  ώστε να παράγετε όσο το δυνατόν λιγότερα.  
- Ψωνίστε τις ποσότητες τροφίμων που πραγματικά σας χρειάζονται και  μαγειρέψτε εξίσου μελετημένα ώστε ούτε καθαρίζοντας το ψυγείο και τα ντουλάπια σας να πετάτε τρόφιμα ούτε και μαζεύοντας το τραπέζι να καταλήγουν στον κάδο ολόκληρες μερίδες. Τα περισσότερα περισσεύματα από φαγητά μια χαρά θα τα φάνε, ανακατεμένα στην ειδική τροφή τους, όλα τα κατοικίδια αλλά και τα αδέσποτα της περιοχής αν κάνετε τον κόπο να τα βρείτε και να τους τα δώσετε αντί για να τα πετάξετε.  

- Τα παλιά έπιπλα, ρούχα, βιβλία, παιχνίδια και γενικά οτιδήποτε δεν σας χρειάζεται πλέον είναι σίγουρο ότι σε κάποιους είναι χρήσιμο γι΄αυτό και μην γεμίζετε τα σκουπίδια σας με ...απαραίτητα και ...σημαντικά για πάρα πολλούς, επειδή για εσάς είναι  πια  περιττά και άχρηστα. Κι αν δεν ξέρετε ανθρώπους της διπλανής σας πόρτας που θα τα δέχονταν με αληθινή χαρά,  ακόμα και μέσω internet θα βρείτε ειδικούς ηλεκτρονικούς χώρους για να χαρίσετε οτιδήποτε δεν χρησιμοποιείτε πια.  

- Το πλαστικό από τις μεγαλύτερες ευκολίες της ζωής μας με εκατομμύρια διαφορετικές εφαρμογές καθημερινά, όμως ταυτόχρονα και μία από τις πιο μεγάλες πληγές για το περιβάλλον. 

Περιορίστε λοιπόν τη χρήση του τόσο σε σκεύη και  αντικείμενα καθημερινής χρήσης όσο και την κατανάλωση σε πλαστικές σακούλες. Όποτε δεν γίνεται διαφορετικά  χρησιμοποιείστε τις ανακυκλώσιμες βιοδιασπώμενες σακούλες και συνηθίστε να πηγαίνετε και στο super market όπως ακριβώς και στην λαϊκή, με το καροτσάκι ή την δική σας υφασμάτινη  τσάντα χωρίς πλέον να φέρνετε σπίτι και κάμποσες πλαστικές σακούλες, έστω και οικολογικές, γιατί και η δική τους  μαζική παραγωγή απαιτεί  κατανάλωση πολύτιμης και δαπανηρής ενέργειας. 

Την επόμενη λοιπόν φορά που θα πανικοβληθείτε στη θέα μιας ...τροπικής νεροποντής εν μέσω κατακαλόκαιρου ή ενός ανεμοστρόβιλου που ποτέ δεν είχε ξανασυμβεί στην περιοχή σας, την επόμενη φορά που εικόνες από πλημμύρες, ξηρασία και χιλιάδες νεκρούς από φυσικές καταστροφές θα πλημμυρίσουν ξανά την οθόνη της τηλεόρασής σας, 
αναλογιστείτε για λίγο το μέρος της ατομικής σας ευθύνης για την περιβόητη κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του πλανήτη  

και υπολογίστε πόσο ασήμαντο σε "βόλεμα" είναι  το κόστος όσων ο καθένας μπορεί να προσφέρει καθημερινά για τη σωτηρία του... Για τη σωτηρία μας...
Και κυρίως ....ενημερώστε και ενθαρρύνετε  τα παιδιά από πολύ μικρά να νοιάζονται και να αγαπούν το περιβάλλον τους, εκπαιδεύστε τα να ζουν σε αρμονία μαζί του κι όχι εις βάρος του όπως έκαναν μέχρι σήμερα γενιές και γενιές.